Адам ата-анадан туғанда есті болмайды: естіп, көріп, ұстап, татып ескерсе, дүниедегі жақсы, жаманды таниды дағы, сондайдан білгені, көргені көп болған адам білімді болады. Естілердің айтқан сөздерін ескеріп жүрген кісі өзі де есті болады. Әрбір естілік жеке өзі іске жарамайды. Сол естілерден естіп, білген жақсы нәрселерді ескерсе, жаман дегеннен сақтанса, сонда іске жарайды, сонда адам десе болады. Мұндай сөзді есіткенде шайқақтап, шалықтанып не салбырап, салғырттанып есітсе, не есіткен жерде қайта қайырып сұрап ұғайын деп тұшынбаса, не сол жерде сөздің расына көзі жетсе де, шыға беріп қайта қалпына кетсе, естіп-есітпей не керек? Осындай сөз танымайтұғын елге сөз айтқанша, өзіңді танитұғын шошқаны баққан жақсы деп бір хакім айтқан екен, сол секілді сөз болады.
4 пікір
Сайын
Мәтін адамның жақсылық пен жамандықты ажырата алуы, шындықты алдаудан ажыратуы үшін ілім мен білімнің маңыздылығын көрсетеді. Адам эрудиция мен білім алу үшін жұмыс істеуі керек, бірақ сөздерді жаттап қана қоймай, оларды түсініп, өмірде қолдана білуі керек. Кейде бұл мұқият және ақылға қонымды тәсілді қажет етеді, бірақ сайып келгенде адамның жеке басының жақсаруына әкеледі.
Кахарман
Он тоғызыншы қара сөзі зейін мен қарапайымдылықтың маңыздылығын көрсетеді. Адам сұрақтар қойып, түсінуге тырысып, тыңдап, үйренуі керек. Егер ол данышпандардың сөздерін мақтан тұтатын және құрметтемейтін болса, ол оған өмірде көмектесетін құнды ақпаратты жіберіп алуы мүмкін. Сондай-ақ, зейін адамға қателіктерден аулақ болуға және білім мен тәжірибеге негізделген маңызды шешімдер қабылдауға көмектеседі.
Гулайым
Абайдың он тоғызыншы қара сөзінің түпкі ойы-білім мен даналыққа ұмтылмайтын адамдар ғалым бола алмайды, сондықтан данышпандардың сөздерін түсіне алмайды. Мұндай адамдар ерекшеленуге тырысудың орнына, өз жұмысымен айналысып, өз шеңберінде болғаны жақсы. Бұл бізге қарапайымдылық пен басқа адамдарға құрмет көрсетудің маңыздылығын, сондай-ақ барлық адамдардың мүмкіндіктері мен қабілеттері бірдей емес екенін еске салады.
Ерасыл
Осы сөзде бізге адамның өміріндегі ақыл-ойдың, эрудицияның және ар-намыстың маңыздылығын еске салады, ал сыртқы келбеті мен киімдері арқылы артықшылыққа ұмтылу және ұмтылу тек адамның келбетін бұзады. Алайда, бұл жай ғана киіну туралы нұсқаулық емес, керісінше адамның шынайы сұлулығы сыртқы әлемде тануды іздеудің орнына оның жеке басынан шығады.