Абайдың жетінші қара сөзі (1891)

Жас бала анадан туғанда екі түрлі мінезбен туады: біреуі - ішсем, жесем, ұйқтасам деп тұрады. Бұлар - тәннің құмары, бұлар болмаса, тән жанға қонақ үй бола алмайды. Һәм өзі өспейді, қуат таппайды. Біреуі - білсем екен демеклік. Не көрсе соған талпынып, жалтыр-жұлтыр еткен болса, оған қызығып, аузына салып, дәмін татып қарап, тамағына, бетіне басып қарап, сырнай-керней болса, дауысына ұмтылып, онан ержетіңкірегенде ит үрсе де, мал шуласа да, біреу күлсе де, біреу жыласа да тұра жүгіріп, «ол немене?», «бұл немене?» деп, «ол неге үйтеді?» деп, «бұл неге бүйтеді?» деп, көзі көрген, құлағы естігеннің бәрін сұрап, тыныштық көрмейді. Мұның бәрі - жан құмары, білсем екен, көрсем екен, үйренсем екен деген.

Дүниенің көрінген һәм көрінбеген сырын түгелдеп, ең болмаса денелеп білмесе, адамдықпен орны болмайды. Оны білмеген соң, ол жан адам жаны болмай, хайуан жаны болады. Әзелде құдай тағала хайуанның жанынан адамның жанын ірі жаратқан, сол әсерін көрсетіп жаратқаны. Сол қуат жетпеген, ми толмаған ессіз бала күндегі «бұл немене, ол немене?» деп, бір нәрсені сұрап білсем екен дегенде, ұйқы, тамақ та есімізден шығып кететұғын құмарымызды, ержеткен соң, ақыл кіргенде, орнын тауып ізденіп, кісісін тауып сұранып, ғылым тапқандардың жолына неге салмайды екеміз?

Сол өрістетіп, өрісімізді ұзартып, құмарланып жиған қазынамызды көбейтсек керек, бұл жанның тамағы еді. Тәннен жан артық еді, тәнді жанға бас ұрғызса керек еді. Жоқ, біз олай қылмадық, ұзақтай шулап, қарғадай барқылдап, ауылдағы боқтықтан ұзамадық. Жан бізді жас күнімізде билеп жүр екен. Ержеткен соң, күш енген соң, оған билетпедік. Жанды тәнге бас ұрғыздық, ешнәрсеге көңілменен қарамадық, көзбен де жақсы қарамадық, көңіл айтып тұрса, сенбедік. Көзбен көрген нәрсенің де сыртын көргенге-ақ тойдық. Сырын қалай болады деп көңілге салмадық, оны білмеген кісінің несі кетіпті дейміз. Біреу кеткенін айтса да, ұқпаймыз. Біреу ақыл айтса: «Ой, тәңірі-ай, кімнен кім артық дейсің!» - дейміз, артығын білмейміз, айтып тұрса ұқпаймыз.

Көкіректе сәуле жоқ, көңілде сенім жоқ. Құр көзбенен көрген біздің хайуан малдан неміз артық? Қайта, бала күнімізде жақсы екенбіз. Білсек те, білмесек те, білсек екен деген адамның баласы екенбіз. Енді осы күнде хайуаннан да жаманбыз. Хайуан білмейді, білемін деп таласпайды. Біз түк білмейміз, біз де білеміз деп надандығымызды білімділікке бермей таласқанда, өлер-тірілерімізді білмей, күре тамырымызды адырайтып кетеміз.


21 пікір

Мадина

Біз мұны білетінімізді немесе білмегенімізді білгісі келетін адамның ұлдары болу идеясы біздің білімге деген туа біткен ұмтылысымызды еске салады. Маған осы постта ақпаратты қалай ұсынғаныңыз ұнайды, оны түсіну оңай. Балалардың қызығушылығын жануардың инстинктімен салыстыру-бұл балалардың қызығушылығы мен таңданысын тәрбиелеудің қаншалықты маңызды екенін еске салады.

Алина

Мен білімге деген ұмтылыс жанның тамағы екенін және онсыз біз жануарлардан жақсы емес екенімізді еске салуды бағалаймын. Маған бұл мәтіндегі ет пен жан құмарлықтарын қалай салыстырғаныңыз ұнайды, бұл ерекше перспектива.

Ербосын

Қандай керемет сөздер. Кітап балаларға қызығатындай өте жақсы әрленген. Бұл үзінді біз ешқашан білім іздеуді тоқтатпауымыз керек және оқуды бастау ешқашан кеш емес екенін еске салады. Маған жастық шағымызда жан бізбен бірге билеп, білім мен түсіністік іздеуге итермелейтін идея ұнайды.

Ернар

Абайдың жетінші қара сөзі мәтін біздің надандығымызға қанағаттанбау үшін және барлық нәрсені білуге және түсінуге белсенді түрде ұмтылу үшін әрекетке күшті шақыру болып табылады.

Гульсым

Маған автордың адамның жаны мен адамгершілігін қалыптастырудағы білім мен қызығушылықтың маңыздылығын қалай атап өтетіні ұнайды. Барлығы үшін міндетті оқу. Абайдың жетінші 7 сөзі адам табиғатының екі жақтылығы мен білімге ұмтылудың маңыздылығы туралы терең және ойландыратын талдау бар.

Нургуль

Бір кездері біз қызық балалар сияқты болдық, бірақ бұл таңданыс сезімін жоғалттық деген ой оқуды жалғастыру туралы күшті ескерту болып табылады. Мен бұл мақаланы кездестіргеніме қуаныштымын, Мен дәл осылай іздедім. Жануардың бос көздері мен баланың қызық көздері арасындағы контраст - бұл менімен бірге болатын күшті сурет.

Рахим

Біздің адамгершілікті қалыптастырудағы қызығушылық пен білуге деген ұмтылыстың рөліне баса назар аудару-бұл ерекше перспектива

Арслан

Соңғы сөйлем маған қатты әсер етті біз бос көзбен қарайтын жануарымыздан жақсы не болуы мүмкін?". Бұл мені білімнің маңыздылығы туралы ойлауға мәжбүр етті".

Ереке

Біз ауылдағы ақымақтықтан шығуымыз керек деген Идея-бұл шынымен ерекшеленетін күшті метафора

Гасыр

Балалардың қызығушылығын жануардың инстинктімен салыстыру таңқаларлық және білім берудің маңыздылығын көрсетеді

Сауран

Білімсіз біз" аңның жанына "айналамыз деген Идея-бұл біздің адамзатты қалыптастырудағы білімнің рөлі туралы күшті ескерту

Махаббат

Бұл адамның дамуында білуге және үйренуге деген ұмтылыстың маңыздылығы туралы шынымен ойландыратын мақала. Мен бұл қара сөздер туралы бұрын-соңды ойлаған емеспін, жаңа перспектива әкелгеніңіз үшін рахмет. Керемет сөз, мен оны оқу арқылы көп нәрсені үйрендім.

Тани

Аң мен адам жанының ұқсастығы күшті және маған қатты әсер етеді. Білім жанның тамағы деген Идея білім берудің маңыздылығын көрсететін күшті метафора болып табылады. Біз надандығымызға қанағаттанбауымыз керек, бірақ әрқашан көбірек білуге ұмтылу маңызды екенін еске салу. Маған осы жазбада бөліскен идеяларыңыз ұнайды, біліміңізбен бөліскеніңіз үшін рахмет. Мен бұл сөзді өте пайдалы деп таптым, оны жазуға уақыт бөлгеніңіз үшін рахмет

Гани

Мен білім жанның тамағы деген идеямен келісе алмаймын. Адам жанын аңның жанымен салыстыру-бұл маған қатты әсер еткен күшті метафора. Мен сіздің блогыңызды біраз уақыттан бері қадағалап келемін және әрқашан сіздің мазмұныңызды оқығанды ұнатамын.

Жанибек

Мен сіздің тұжырымыңызбен келіспеймін, бірақ мен ойландыратын мақаланы бағалаймын.

Айдана

Бұл жақсы жазылған және мазмұнды мақала. Сол бағытта жүріңіз!

Аселя

Бұл мақала мені оқуға деген құштарлығым туралы ойлануға мәжбүр етті және бұл мен жұмыс істеуім керек нәрсе екенін білдім. Мен сіздің осы мақаладағы тезистеріңізбен толық келісемін.

Абай

Бұл үзінді біздің қызығушылығымыз бен оқуға деген құштарлығымызды ешқашан жоғалтпау қаншалықты маңызды екенін еске салады.

Біржан

Мен білімге ұмтылуды тоқтатқанда, біз тоқырауға түсіп, кеудеміздегі жарық пен санамызға деген сенімімізді жоғалтатынымызға келісемін. Маған автордың білімге деген құштарлықты тәннің негізгі қажеттіліктерімен қалай салыстыратыны ұнайды. Бұл бірегей сөздер.

Әлібек

Бұл үзінді адамның жан дүниесін қалыптастырудағы білім мен қызығушылықтың маңыздылығы туралы ойландыратын рефлексия. Бұл әркім оқуы керек күшті және ойландыратын мәтін. Бұл сіздің оқуға және білуге деген ұмтылысыңызға күмән келтіреді.

Асан

Бұл мәтін біз әрқашан айналамыздағы әлем туралы көбірек білуге және түсінуге тырысуымыз керек екенін күшті еске салады. Мен білгісі келмей, біз адамның жанына емес, аңның жанына айналатынымызды еске салуды бағалаймын. Абайдың жетінші қара сөзі маған өте ұнапқалды.