Абайдың отызыншы қара сөзі - Абайдың қара сөздерінен толықтай мойыншақ сөйлемдер

Қырқын мінсе қыр артылмайтұғын осы бір «қырт мақтан» деген бір мақтан бар, сол неге керек, неге жарайды? Ол ар, есті білмейді, намысты білмейді, кең толғау, үлкен ой жоқ, не балуандығы жоқ, не батырлығы жоқ, не адамдығы жоқ, не ақылдылығы, арлылығы жоқ. Мойынын бұрып қойып: «Өй, тәңірі-ай, қойшы әрі, кімнен кім артық дейсің, кімнің басы кімнің қанжығасында жүр, ол менің қазаныма ас салып беріп жүр ме, мен онан сауын сауып отырмын ба?» - деп бұлғақтап, немесе: «аяғаным жаным ба? Өй, енесін ұрайын, өліп кетпей неге керек? Азар болса атылып, я осы үшін айдалып кетсем де көнгенім-ақ! Әйтеуір бір өлім бар ма?» - деп қалшылдайтұғын кісі көп қой.

Өздерің көріп жүрсіңдер, осы айтқан сөз бойына лайық қазақ көрдіңдер ме? Өлімге шыдайтұғын қазақ көргенім жоқ, өлімге шыдамаймын деген де қазақ көргенім жоқ, кеңірдегін ғана көрсетеді-ау: «қиылып қана қалайын» деп. Егер осы сөз бойына лайық кісі көрінсе, ақылы жоқ болса да, қайратыменен-ақ кісі айдындыратұғын адам болғаны ғой! Егер шын айғайды көргенде, кірер жерін таба алмайтұғын дарақы, жұртты осы сөзімен айдындырамын, «мына кәпірден кісі шошитұғын екен» дегізіп айдындырайын деп айтып отырған құр домбытпасы болып, босқа қоқиып отырса, соны не дейміз? Ай, құдай-ай! Жанға мырзалық қылатұғын, ердің жадағайда-ақ сертке тұрғыштығы, малға мырзалығы, дүниені бір тиын есеп көрмейтұғын жомарттығы - әртүрлі белгісі бойынша тұрмас па еді? «Ұялмас бетке талмас жақ береді» деп, көп былжыраған арсыз, ұятсыздың бірі дағы.


5 пікір

Мусирали

Абайдың бұл қара сөздері мақтанудың ешқандай пайда әкелмейтінін, керісінше, мақсатқа жетуге кедергі келтіретінін айтады. Тек өзінің жетістіктері туралы айтатын адам үлкен істер мен жоғары ойларға қабілетті емес.

Айбике

Мақтаншақ адамдар құрметті адамдар бола алмайды, өйткені олардың ар-ұжданы да, өзін-өзі бағалауы да жоқ. Олар үлкен істерге қажетті шешімділікке, батылдыққа және адамгершілікке ие емес.

Сабит

Аңғал адамдар өздерінің қабілеттері арқылы жетістікке жетті деп ойлайды, бірақ іс жүзінде көптеген жетістіктер сәттілік пен басқа адамдардың көмегіне байланысты. Мұны ұмытып кететін адамдар көбінесе менмен және тәкаппар болады.

Бактияр

Қазақтар өздерінің жауынгерлік рухы мен табандылығымен танымал, бірақ кейде бұл ешқандай мағынасы жоқ ақымақ қауіптер түрінде көрінеді. Нағыз шешім бос сөздермен емес, батыл әрекеттермен көрінеді.

Сагит

Абайдың отызыншы қара сөзі адамды тек сыртқы келбеті бойынша бағалауға болмайтынын еске салады. Жомарттық, антқа адалдық және жанқиярлық сияқты жақсы қасиеттер әрқашан бір қарағанда көрінбейді, бірақ олар адамды шынайы және құрметті етеді.